Άνεργοι και επίδομα ανεργίας: Όλες οι αλλαγές που θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2023

Ψηφιακή κάρτα ανεργίας, μπόνους σε μακροχρόνια ανέργους και διαγραφές ανέργων από το Μητρώο έρχονται να «βάλουν τάξη» στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχολησης

Aλλαγές περιμένουν από την Πρωτοχρονιά του 2023 χιλιάδες ανέργους, εγγεγραμμένους στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ, πρώην ΟΑΕΔ), όσον αφορά στο επίδομα ανεργίας, αλλά στο πως θα γίνεται στο εξής η αναζήτηση εργασίας μέσω της υπηρεσίας.

Οι άνεργοι καλούνται να συμπληρώσουν το νέο τους ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης και να παραλάβουν τη νέα ψηφιακή τους κάρτα, με τη ΔΥΠΑ να έχει ήδη ξεκινήσει την προετοιμασία για την επαφή των ανέργων που αναζητούν εργασία με τον εργασιακό τους σύμβουλο, οι οποίοι θεωρείται ότι είναι περίπου 150-170.000 άτομα. Αυτοί, θα πρέπει το προσεχές διάστημα να κλείσουν σχετικό ραντεβού στην ψηφιακή πλατφόρμα της ΔΥΠΑ, myDYPAlive, ή στο τοπικό Κέντρο Προώθησης Απασχόλησης.

Σημειώνεται πως, μεταξύ άλλων, για τους εγγεγραμμένους στο μητρώο της ΔΥΠΑ θα ισχύουν κριτήρια για την παροχή ωφελημάτων (πέραν του επιδόματος ανεργίας). Επίσης, ενεργοποιείται η προσωρινή διαγραφή από το μητρώο μετά από τρεις αρνήσεις κατάλληλων θέσεων εργασίας.

Στα θετικά των αλλαγών είναι η παροχή επιδόματος εργασίας που αφορά σε επιδοτούμενους ανέργους που βρίσκουν δουλειά, ενώ προβλέπεται και μπόνους για τους μακροχρόνια ανέργους που αναζητούν ενεργά μία θέση εργασίας.

Σημειώνεται πως, όσον αφορά τα εισοδηματικά κριτήρια, αυτά (θα) είναι τα ίδια με εκείνα που ισχύουν για το επίδομα θέρμανσης. Συγκεκριμένα:

οικογενειακό εισόδημα έως 16.000 ευρώ για άγαμους, σε κατάσταση χηρείας, εν διαστάσει,
οικογενειακό εισόδημα έως 24.000 ευρώ για έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης προσαυξανόμενο κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί,
οικογενειακό εισόδημα έως 27.000 ευρώ για μονογονείς, συν επιπλέον 3.000€ για κάθε παιδί μετά το πρώτο.
Τι αλλάζει το 2023 για τους ανέργους
Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ – Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης. Αυτά θα τεθούν στη διάθεση των ανέργων μέσω του Ψηφιακού Μητρώου ΔΥΠΑ. Το Ψηφιακό Μητρώο αποτελεί τη μετεξέλιξη του υφιστάμενου μητρώου της ΔΥΠΑ, στο οποίο θα μεταφερθούν χωρίς να κάνουν κάποια διαδικασία όλοι οι εγγεγραμμένοι.

Το Μητρώο περιλαμβάνει τα στοιχεία που αποτελούν το βιογραφικό του αναζητούντος εργασία. Σημειώνεται πως η Ψηφιακή Κάρτα αποτελεί τον αντικαταστάτη της έντυπης και θα είναι διαθέσιμη σε εφαρμογή.

Η εν λόγω κάρτα θα είναι διασυνδεδεμένη με το Ψηφιακό Μητρώο, ώστε οι κάτοχοι της Κάρτας με την επίδειξή της να αποδεικνύουν στους επιμέρους φορείς του Δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα ότι είναι δικαιούχοι των παροχών, επιδομάτων, κ.ο.κ.

Όσον αφορά στο Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης, αυτό θα περιλαμβάνει το προφίλ, την προϋπηρεσία, τους στόχους και τις ενέργειες που πρέπει να κάνει ο άνεργος εργασία για να βρει δουλειά. Το περιεχόμενό του αποτελεί προϊόν συμφωνίας ανάμεσα στον εργασιακό σύμβουλο της ΔΥΠΑ και τον άνεργο και θα αναθεωρείται στους 6, 12 και 18 μήνες, εφόσον ο άνεργος δεν βρίσκει δουλειά.

Επίδομα εργασίας. Το νέο αυτό επίδομα αφορά τους ανέργους που βρίσκουν εργασία, ενώ εισπράττουν το επίδομα ανεργίας ή το βοήθημα ανεργίας αυτοαπασχολούμενων. Σε αυτή την κατηγορία ανέργων θα συνεχίσει να καταβάλλεται το 50% του επιδόματος ανεργίας για όσο διάστημα απομένει μέχρι τη λήξη του.
Η χορήγηση του εν λόγω επιδόματος αποσκοπεί στο να δώσει κίνητρο στους επιδοτούμενους ανέργους να βρουν εργασία.

Μπόνους για τους μακροχρόνια ανέργους. Μία ακόμα αλλαγή είναι η καταβολή εφάπαξ χρηματικής παροχής ύψους 300 ευρώ στους μακροχρόνια (πάνω από 5 χρόνια) ανέργους, οι οποίοι καταρτίζουν Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης, αφού έτσι θεωρείται ότι έμπρακτα κινητοποιούνται για αναζήτηση εργασίας.

Διαγραφές ανέργων. Μέχρι σήμερα στα μητρώα ανεργίας βρίσκονται άτομα τα οποία είτε δεν ενδιαφέρονται να αναζητήσουν εργασία, είτε δείχνουν απρόθυμα να αναλάβουν δράση. Η για τρεις φορές άρνηση κατάλληλης θέσης εργασίας, σημαίνει διαγραφή από τα μητρώα της ΔΥΠΑ.
Ως κατάλληλη ορίζεται η θέση που αντιστοιχεί στην επαγγελματική ειδικότητα, στις γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες, στα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, στους επαγγελματικούς στόχους και στον τόπο μόνιμης κατοικίας του ανέργου που αναζητά εργασία.

Ποια είναι η βασική αλλαγή στο επίδομα ανεργίας
Πρόκειται, στην ουσία, για τη μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε «επίδομα εργασίας», δηλαδή την καταβολή του επιδόματος ανεργίας στο 50% για όποιον δικαιούχο εθελοντικά διακόψει την επιδότηση ώστε να ενταχθεί ξανά στην αγορά εργασίας.
Η ρύθμιση προβλέπεται στον νόμο «Δουλειές Ξανά», ο οποίος ψηφίστηκε τον Απρίλιο, αλλά δεν έχει εφαρμοσθεί ακόμη, καθώς δεν έχει εκδοθεί η υπουργική απόφαση.

Σύμφωνα με αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Εργασίας, αυτό θα συμβεί από τις αρχές του έτους και η εφαρμογή της εν λόγω ρύθμισης θα επέλθει αμέσως μετά.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα
Έστω ότι ένας άνεργος δικαιούται επίδομα ανεργίας 438 ευρώ από τον Νοέμβριο του 2022 έως τον Νοέμβριο του 2023. Ωστόσο, τον Μάιο του 2023 δηλαδή κατά 7ο (επί συνόλω 12) μήνα της επιδότησης του, ο άνεργος βρίσκει δουλειά, με μισθό 800 ευρώ. Ας υποθέσει κανείς πως εκδίδεται η σχετική υπουργική απόφαση τον Ιανουάριο του 2023 και προβλέπει έναρξη ισχύος του νέου καθεστώτος και για τους δικαιούχους κατά το μήνα έναρξης ισχύος του νέου καθεστώτος – επιδομάτων από τον ίδιο μήνα (Ιανουάριο του 2023).

Θα του μείνουν επιπλέον πέντε μήνες επιδότησης από τη ΔΥΠΑ. Γι΄ αυτό η ΔΥΠΑ, θα του καταβάλλει το 50% του τακτικού επιδόματος ανεργίας, δηλαδή τα 219 ευρώ για το διάστημα Ιουνίου – Νοεμβρίου 2023. Έτσι ο εν λόγω εργαζόμενος για το προαναφερθέν 5μηνο, θα λαμβάνει κάθε μήνα όχι μόνο το μισθό του (800 ευρώ), αλλά επιπλέον 219 ευρώ από τη ΔΥΠΑ. Συνολικά, το ποσό των 1019 ευρώ.