Τι είναι ο υπνωτισμός; Μπορεί κάποιος να σας αναγκάσει να κάνετε κάτι χωρίς να το θέλετε;

Κοίταξέ με στα μάτια και δώσε μου τα λεφτά σου!Ληστεία με όπλο τα μάτια" , "Υπνώτισε ταμία και της έκλεψε τα χρήματα" , "Ινδός υπνωτιστής κάνει μια ακόμα ληστεία στα ταχυδρομεία" . Αυτό είναι ένα μικρό δείγμα από τίτλους εφημερίδων σχετικά με μυστηριώδεις ληστείες που έγιναν τα τελευταία χρόνια σε διάφορες χώρες της Ευρώπης.

Περιγράφουν παράξενα άτομα, συνήθως με ανατολίτικα χαρακτηριστικά, τα οποία, κοιτάζοντας τα θύματά τους στα μάτια, καταφέρνουν να τα υπνωτίζουν και να τα ληστεύουν. Πόση αλήθεια υπάρχει σ´ αυτές τις ιστορίες;

Έρμαιο των άλλων...
Μπορεί στ´ αλήθεια η ύπνωση να μετατρέπει τους ανθρώπους, παρά τη θέλησή τους, σε άβουλες μαριονέτες; Είναι δυνατό να υπνωτίσει κάποιος ένα άτομο στα καλά καθούμενα, στη μέση του δρόμου ή μπροστά στο ταμείο μιας τράπεζας;

Υπάρχει μεγάλη παρανόηση σχετικά με τη φύση της ύπνωσης , παρατηρεί ο Γκρέιαμ Γουάγκσταφ, ψυχολόγος στο πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ.

Και τονίζει: Συνήθως νομίζουμε ότι η ύπνωση είναι μια εναλλακτική κατάσταση της συνείδησης και ότι ένα υπνωτισμένο άτομο βρίσκεται σε κατάσταση έκστασης, από την οποία μπορεί να βγει μόνο κατόπιν εντολής του υπνωτιστή.

Όμως δεν είναι έτσι. Αν μελετήσουμε το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα ενός ατόμου σε κατάσταση ύπνωσης θα διαπιστώσουμε ότι δε διαφέρει και πολύ από εκείνο ενός ξύπνιου ατόμου σε χαλάρωση . Υπάρχουν διάφορες απόψεις και θεωρίες σχετικά με τη φύση της υπνωτικής κατάστασης, ένα όμως είναι βέβαιο: ότι με την ύπνωση το άτομο δε χάνει τη δύναμη της βούλησης.

Δε γίνεστε υποχείριο
Η ύπνωση , συνεχίζει ο Γουάγκσταφ, είναι μια μορφή κοινωνικής αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε δύο ανθρώπους. Σ´ αυτή ο ένας ζητά από τον άλλο να συμπεριφερθεί μ´ έναν ορισμένο τρόπο κι εκείνος υπάκουει όχι επειδή υποχρεώνεται από μια δύναμη στην οποία δεν μπορεί ν´ αντισταθεί,αλλά γιατί εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή και στη συγκεκριμένη κατάσταση που βρίσκεται νιώθει την ανάγκη να το κάνει . Η ελεύθερη βούληση κάθε ατόμου δεν μπορεί να εκμηδενιστεί , μας διαβεβαιώνουν οι ψυχολόγοι. Μάλιστα η ύπνωση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί αν δεν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Η πρώτη και σημαντικότερη είναι ότι το ίδιο το άτομο επιθυμεί να υπνωτιστεί. Χωρίς την πλήρη συγκατάθεσή του η ύπνωση δε λειτουργεί.

Αντίδοτο στα ναρκωτικά
Στην ιατρική η ύπνωση είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για τη θεραπεία του άγχους, της κατάθλιψης και διαφόρων άλλων ψυχοσωματικών ενοχλήσεων. Ο δρ Παναγιώτης Ασημάκης, θεραπευτικός σύμβουλος και ψυχοθεραπευτής, ιδρυτικό μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Θεραπευτικής Ύπνωσης και διευθυντής του εργαστηρίου ελευθέρων σπουδών Συμβουλευτική και Θεραπεία , μας πληροφορεί σχετικά: Σε γενικές γραμμές η ύπνωση χρησιμοποιείται με δύο τρόπους. Ο ένας αφορά στη θεραπεία μέσω υποβολών (suggestion therapy), όπου στόχος είναι να απαλλαγεί ο ασθενής από συγκεκριμένα συμπτώματα ή συνήθειες. Ο δεύτερος τρόπος είναι η χρησιμοποίησή της στο πλαίσιο μιας ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας . Όμως, όπως τονίζουν όλοι οι ειδικοί γιατροί, ο ασθενής πρέπει να είναι πραγματικά αποφασισμένος για να μπορέσει η ύπνωση να τον βοηθήσει ν´ αντιμετωπίσει την εξάρτησή του από το αλκοόλ, το κάπνισμα, το φαγητό ή τα ναρκωτικά. Η ύπνωση λοιπόν είναι το στήριγμα, ή, καλύτερα, το ψυχολογικό δεκανίκι που μπορεί να διευκολύνει το άτομο να πετύχει τους στόχους του. Όμως χωρίς τη δική του συγκατάθεση και αποφασιστικότητα η ύπνωση δεν μπορεί να καταφέρει τίποτα.

Σαν παιδιά που παίζουν .Κατά τη διάρκεια μιας τυπικής συνεδρίας ύπνωσης το άτομο παρακινείται να κοιτάξει σταθερά ένα μικρό αντικείμενο, ένα σημείο στον τοίχο ή τη μύτη ενός μολυβιού, ενώ ο υπνωτιστής επαναλαμβάνει χαμηλόφωνα μια σειρά από λέξεις που διευκολύνουν τη χαλάρωση και την αυτοσυγκέντρωση. Η χαλάρωση , εξηγεί ο δρ Π. Ασημάκης, βοηθά το άτομο να απομακρυνθεί από τις καθημερινές του ενασχολήσεις κι από τα όσα διαδραματίζονται στο εξωτερικό περιβάλλον, δηλαδή να έρθει σ´ επαφή με τον εσωτερικό του κόσμο .

Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το άτομο αποδεσμεύεται από το άγχος και την κυριαρχία του αναλυτικού νου και επικεντρώνεται σε όσα θέλει να κατανοήσει και πιθανόν ν´ αλλάξει στον εαυτό του. Η χαλάρωση κάνει το άτομο δεκτικό στην υποβολή επειδή περιορίζονται οι κριτικές του ικανότητες και η ανάγκη του να ελέγχει τις καταστάσεις, αν και ποτέ δεν εξαφανίζονται εντελώς. Για να γίνει αυτό , συνεχίζει ο δρ Ασημάκης, το άτομο πρέπει να μην κοιμάται. Μολονότι ο καθένας βιώνει διαφορετικά την ύπνωση, στην πραγματικότητα είναι μια κατάσταση που δεν έχει τίποτα το περίεργο και είναι λίγο έως πολύ γνωστή σε όλους.

Μοιάζει με τις στιγμές που ονειροπολούμε ή είμαστε απόλυτα αφοσιωμένοι σε κάτι και δεν έχουμε σαφή αντίληψη του χώρου ή του χρόνου - κατάσταση παρόμοια μ´ εκείνη στην οποία βρίσκονται τα παιδιά όταν είναι απορροφημένα στο παιχνίδι τους. Σε μια συνεδρία ύπνωσης αυτή η κατάσταση της συνείδησης δίνει τη δυνατότητα στο γιατρό να παρέμβει θεραπευτικά . Για να καταλάβουμε καλύτερα πώς αισθάνεται κάποιος κατά τη διάρκεια της ύπνωσης, ο Αμερικανός ψυχολόγος Άντριου Νέιερ μάς δίνει ένα παράδειγμα: Κάθε μέρα κάνουμε αυτόματα μια σειρά από πράξεις χωρίς να τις σκεφτόμαστε. Πλένουμε τα δόντια μας, δένουμε τα κορδόνια μας, οδηγούμε από το σπίτι ως τη δουλειά μας. Αναγκαζόμαστε να τα κάνουμε όλα αυτά, όμως δεν τα έχουμε προαποφασίσει και εκτελούμε μια αλληλουχία από πράξεις σχεδόν ασυνείδητα. Αυτό ονομάζεται εξαρτημένη αντίδραση και σε μια παρόμοια νοητική κατάσταση βρισκόμαστε κατά την ύπνωση .

Τηλεκατευθυνόμενοι δολοφόνοιΣτη δεκαετία του 1960 ήταν της μόδας ταινίες και μυθιστορήματα στα οποία μυστικές υπηρεσίες, όπως η CIA και η KGB, έπαιρναν απλούς ανθρώπους και τους μετέτρεπαν μέσω ύπνωσης σε φοβερούς κατασκόπους ή τηλεκατευθυνόμενους δολοφόνους. Στην πραγματικότητα αυτό ήταν αδύνατο να συμβεί. Όπως μας εξηγεί ο Μάικλ Χιπ, ψυχολόγος στο τμήμα ψυχιατρικής του πανεπιστημίου του Σέφιλντ οι εργαστηριακές μελέτες έδειξαν πως τα άτομα δεν είναι περισσότερο υπάκουα κατά τη διάρκεια της ύπνωσης απ´ ό,τι είναι στην κανονική τους ζωή .(πότε δεν ξέρεις αν δεν τα πήρε για να καλύψει την CIA) Μ´ άλλα λόγια, κανείς δε θα έκανε σε κατάσταση ύπνωσης κάτι που δε θα μπορούσε να κάνει κάτω από φυσιολογικές συνθήκες. Η ύπνωση ,

διευκρινίζει ο δρ Ασημάκης, δεν επηρεάζει τις πεποιθήσεις του ατόμου και δεν μπορεί να το υποχρεώσει να κάνει κάτι που βαθιά μέσα του δεν επιθυμεί. Αν διαφωνεί με κάτι, βγαίνει αυτόματα από την κατάσταση της ύπνωσης . Είναι επομένως ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει κάποιο είδος μυστηριώδους ενέργειας ή μαγνητικά κύματα στα οποία είναι αδύνατο ν´ αντισταθούμε, όπως πίστευε το 18ο αιώνα ο Φραντς Άντον Μέζμερ. Ούτε θα μπορούσε κάποιος με υπερφυσικές ικανότητες να επιβάλει τη θέλησή του στους άλλους, όπως υποστηρίζουν διάφορα (ευκολόπιστα) θύματα ληστειών!

Post A Comment:

Εγγραφείτε στις ενημερώσεις Push Notifications